EBALUAZIOA

1. GAIA. Evaluación formativa y compartida: evaluar para aprender y la implicación del alumnado en los procesos de evaluación

1.1. "Ebaluazioaren" eta "kalifikazioaren" kontzeptuak alderatu.

Irakasleen gehiengoa  “ebaluazio” eta “kalifikazio” kontzeptuak nahasten dituzte. Irakasleek ebaluazio terminoa erabiltzerakoan notak jartzearen ekintzari erreferentzia egiten diote, hau da, kalifikazioari. Bi termino hauek guztiz desberdinak dira, ebaluatu daiteke notak jarri gabe, eta honela eragin handiagoa dauka ikasleengan.

1.2. Ebaluazio formatiboa/hezigarria: definizioa, funtzioa, instrumentuak, etab. 

Ebaluazio hezigarriak erreferentzia egiten dio edozein ebaluazio metodoari bere helburua ikasketa prozesuen hobekuntza baldin bada. Ebaluazio mota honen funtzioa ikasleek gehiago ikastea edo ahien akatsak zuzentzea, eta irakasleek  hobeto lan egiten ikastea da. Honek esan nahi du, hau ez duela balio ikasleei notak jartzeko, baizik eta jakitea nola lagundu ikasten ikasleei eta irakasleen lana hobetzeko.

      1.2.1. Ebaluazio formatibo /hezigarriaren aldaerak adierazi. Deskribatu bakoitzaren ezaugarri nagusiak. 

Ebaluazio hezigarriak aldaera asko izan ditu, hauek dira nagusienak:

Ikaskuntzara orientatutako ebaluazioa: ebaluazio mota hau ikasleen ikaskuntza prozesuan oinarritzen da, eta hau hobetzeko helburua dauka. Modelo honek hiru fase nagusi ditu, lehenengoa ikasleen ebaluaketarako ariketak planteatzea da, bigarrena ikasleak ebaluazio prozesuan inplikatzea da, eta hirugarrena hobekuntzak egoteko feedback-a ematea da.

Ebaluazio formatzailea: ikasleen auto-hausnarketan oinarritzen da, haiek bakarrik hobetzen joateko haien ikasketa metodoak. Ebaluazio mota honetan ikasleek jakin behar dute nola ikasten duten eta inplikatuta egon behar dute. Auto-hausnarketa hau bizitzarako edozein ikasketara aplikatu daiteke. 

Benetako ebaluazioa: teknika ezberdinen bidez klasetik kanpo egon daitezken egoerak ebaluatzen saiatzen da, eta bizitza errealean balio duten ikasketetan oinarritzen da. Ikasleak badaki nola izango den ebaluatua, beraz motibatuagoa dago. Ebaluazio mota honek besteak baino denbora gehiago behar du bai planifikatzeko eta bai praktikan jartzeko.

Ebaluazio integratua: planteamendu tradizionalaren aurkakoa da, ez du defendatzen puntu konkretu bat ebaluatu behar dela, baizik eta prozesu guztia, honela hiruhilabetekoa kalifikatu ahalko zen frogarik egin gabe edo froga gutxirekin. Ebaluazio mota hau defendatzen du ikasleak integratua egon behar direla ikasgela barruan. Zerikusi handia dauka honek lehenengo ebaluazio ezberdinekin.

Ebaluazio alternatiboa: honen barruan sartzen dira ebaluazio tradizionalari aurre egiten dieten metodo guztiak, beraz, beste mota guztien kontzeptuak barneratzen ditu.

1.3. Partekatutako ebaluazioa (evaluación compartida). Definizioa, funtzioa, aldagaiak, instrumentuak, erlazionaturiko kontzeptuak. 

Partekatutako ebaluazioarekin esan nahi dena zera da, ikasketei buruz dauden dialogoak ikasle eta irakasleen artean, bai indibidualak bai taldekakoak. Ebaluazio mota honekin lortu nahi dena da zentro berdineko irakasleen artean adostasun batera iristea ebaluatzeko irizpideekin. Honela ebaluatuko zen gehiago hezkuntzarekin zerikusia duten gauzak eta ez kontrolarekin zerikusia dutenak. Hiru aukera ezberdin daude ebaluazio partekatu bat egiteko, lehengoa bakarkakoa, bigarrena taldeka, eta hirugarrena asanblada bidezkoa klase guztia batera.

Honek kontzeptu ugari erlazionatzen ditu, adibidez auto-ebaluazioa: norbera bere burua ebaluatzean datza ebaluazio mota hau. Gehienetan ikasleei aplikatzen zaien ebaluazio bat da, baina irakasleek ere egin dezakete. Indibiduala edo taldekakoa izan ahal da, azken hau ohikoa izaten da talde-lanak baldin badaude. Beste kontzeptu bat koebaluazioa da, hau berdinen arteko ebaluazioa defendatzen du, eta hau ere indibiduala edo taldekakoa izan daiteke.

4. Heziberri dekretuak ebaluazioaren inguruan aipatzen duena eta aurreko kontzeptuen arteko loturak adierazi. 

Gure curriculum dekretuak esaten digu ebaluazioa ikasketa prozesuei eta hauen emaitzei buruzko informazio baliagarria lortzea da,  eta hau posible izateko eta konpetentziak zeintzuk izan diren jakiteko hiru ebaluazio mota ezberdin proposatzen ditu:

Hasierako ebaluazioa: ikaslearen egoera nolakoa den ikusteko, eta bere aurrezagutzak ezagutzeko, honela hezkuntza hobeto bideratzeko bere beharretara.

Prozesuaren ebaluazioa: ikaslearen ikasketa prozesuaren garapena begirtzen duena eta honi buruzko datuak ateratzen dituena.

Amaierako ebaluazioa: hemen ikasleari nota jartzen zaio, hau da kalifikatzen da, hau arau batzuei jarraituz egiten da.

Curriculumak hainbat ebaluazio mota desberdin planteatzen ditu, baina gero ikasketa zentro bakoitzak erabaki behar du zein erabili eta nola erabili, bakoitzak haien konpetentzien inguruan.

2. GAIA. Aclaración de los términos implicados en los procesos de evaluación educativa. 

2.1. Ebaluazio hezigarriarekin zerikusi dituzten kontzeptuak aipatu eta deskribatu. [Ebal. irizpideak / Ebaluaziorako baldintzak / Ebaluaziorako jarduerak / Ataza-jarduera / Ebaluazio teknika-prozedimendua - Behaketa sistematikoa -  Ahozko hartu-emanak / Probak / Ikasleriaren ekoizpenen analisia]

Ebaluazio hezigarriak azpi-kontzeptu ugari ditu , hala nola:

Ebaluazio irizpideak: ebaluatzeko kontuan hartu behar diren aspektu batzuk dira.

Ebaluaziorako baldintzak: aspektu edo baldintza batzuk dira, hauek egitean ebaluatzeko aukera ematen dutenak.

Ebaluaziorako jarduerak: ikasketarako ekintza bat da, hau ebaluatzen da ikasleak hartzen hasi den ezagutzak, gaitasunak eta konpetentziak ikusteko, informaziio hau gerora hobetzeko eta gehiago ikasteko erabiltzen da.

Ebaluazio teknika-prozedimendua: Bi esanahi ditu honek, alde batetik datuen bilketa bat da zeintzuk ebaluatuko dira geroago, eta bestetik ebaluatzeko jarraitzen diren pausuak dira.

Behaketa sistematikoa: momentuan ebaluatu behar diren ariketak edo ekintzak dira, adibidez klaseko parte-hartzea, talde lanak edo laborategiko praktikak.

Ahozko hartu-emanak: erlazio interpertsonalak dituzten ariketen ebaluazioak dira, adibidez debateak. Gehienetan momentuan ebaluatzen diren ariketak dira.

Probak: egoera ezagunenak dira hauek, azterketa idatziak. Azterketa prozesu/teknika bat da, ebaluatzeko froga gisa erabiltzen den bakoitzean, baina produkzioa da ikasleak idatzi duen paperari erreferentzia egiten badiogu.

Ikasleriaren ekoizpenaren analisia: Lehen komentatu dugun gauzak baloratzean datza, adibidez koadernoa edo lanak. Gehienetan irakasleek soporte fisiko bat dute hau egiteko.

2.2. Ebaluazio instrumetuak. Definizioa, instrumentuen adibideak (ikusi adibideak) aipatu.

Ebaluazio instrumentuak ebaluazio ariketa batera lotzen diren dokumentuak edo errekurtsoak dira, hauetan ezarriko dira ebaluatuko diren aspektuak. Ulertzera ematen da dokumentuak ikasleek entregatzen dituzten, fitxak, koadernoak edo lanak, eta  erregistroa irakasleak ebaluatzeko erabiltzen duten fitxa. Baina hau ez da honela, ebaluazio instrumentuak hauek izan daitezke: kontrol listak, hitzezko eskalak, zenbakizko eskalak, eskala deskriptiboak, eskala grafikoak, banakako jarraitasun fitxak edo taldekako jarraitasun fitxak.

2.3. Ebaluazio irizpidea. Definizioa. 

Ebaluatzeko kontuan hartu behar diren aspektuak dira, hauek objektiboetan oinarritutako ekintzetan aplikatuko dira. Hauek konpetentzien ekarpenen gradua eta hezkuntzaren objektiboak baloratzeko erabiliko dira.