KULTURA BISUALA

Gure gaur egungo gizartean irudiak aurkitu ditzakegu edozein tokitan, kaleko erakusleihoetan, egunkarietan, iragarkietan... Hauek guztiek zerbait transmititzen dute, mezu ugari dituzte irudiek, batzuk begi bistan ikusi daitezkeenak eta beste batzuk asko fijatu behar garenak ikusteko.

Orain ikusiko eta komentatuko ditugu bi irudi ezberdin haurtzaroari buruz eta irakaskuntzari buruz.

HAURTZAROA:

Haurtzaro hitza bilatzean interneten hasierako emaitza guztiak hauek bezalakoak izaten dira: neska eta mutil gazteak, zuriak, irri-barretsuak, korrika edo jolasten parke berdeetan, eta ondo pasatzen. Gizarteak honela saltzen du haurtzaroa, denok oso zoriontsuak garen etapa bat, non ez dugu inolako larritasunik eta beti jolasten gauden periodoa.

Hainbeste alditan entzun dugu ideia hau eta hainbeste alditan ikusi dugu bai iragarkietan, bai aldizkarietan edo bai pelikuletan, zein azkenean hau sinetsi egin dugu eta gure errealitatean bihurtu dugu.

Haurtzaroa ez da beti hain polita, munduko hainbat tokietan ez dituzte bezain baliabideak hau honela izateko. Haurrak zabor artean bizi dira askotan, beste asko kalean bizi behar dira etxerik ez daukatelako, eta beste askok lantegi batzuetan lan egin behar dute oso diru gutxiren truke haien familiak diru apur bat izateko aurrera . Askotan lantegi hauek ekoizten dituzten produktuak gure haurrek disfrutatzeko dira, beraz, haur batzuk lan egiten dute beste batzuk produktu batzuetaz disfrutatzeko.

Baina ez gara joan behar beste herrialde batzuetara haurtzaro latzak ikusteko, gure herrian ere gertatzen dira haurtzaro zailak. Familia batzuetan tratu txarrak ematen dira haien seme-alaben aurrean, egoera honekin etxean ezinezkoa izango litzateke haur honen haurtzaroa zoriontsua izatea. Beste batzuen kasuan haien gurasoek ez dute haietaz ezer jakin nahi eta haien bizitzaren etapa oso garrantzitsu bat zentro batean igaro behar dute.

Beraz, ikusi dezakegu haurtzaro kasu ezberdin asko daudela, batzuk besteak baino askoz zoriontsuagoak. Nire ustez haurtzaroa bai izan behar dela zoriontasun etapa bat, non beste pertsonekin erlazionatzen eta mundua ezagutzen hasi behar gara, eta batez ere gure kabuz ikasten hateko etapa bat izan behar da. Egia da hau guztia benetan ema ahal izateko gure gizarteak baldintza batzuk behar dituela, eta zoritxarrez hau ez da honela.

HEZKUNTZA

Ikasteko modu ugari daude gure gizartean, nahiz eta jende asko pentsatu bakarrik klasean ikasten dugula. Egunero ikastean dugu zerbait, ikusten eta egiten dugun akzio guztietatik ikasten dugu, eta gaur egungo hezkuntzak ez du hau kontutan hartzen.

Argazki honetan ikusi dezakegu nola irakaslea da irakasten duen bakarra, bera daki materia eta ikasleei bere ezagutzak transmititu behar die. Ikasleak lau paretetan, aulkietan eta mahaietan kokatuta daude, arbela baten aurrean. Irudian agertzen da nola ikasle guztiak aspertuta dauden eta asko ez dute kasurik egiten. La visión de los docentes sobre el aprendizaje de los jóvenes artikuluan aipatzen da ideia hau, ikasleak klasea emateko kodu honekin ez dira batere gustora sentitzen eta aspertuta daude, ez dira protagonistak sentitzen. Esaten da klasean bakarrik ez dela ikasten, kalean askeagoak direla eta hemen protagonistagoak sentitzen direla, beraz aktiboagoak dira. Apurtu behar da irakalse orojakilearen eta ikasle hutsaren papera, egia ez delako, biak lagundu behar dira erantzunak aurkitzen. Múltiples alfabetismos en la sociedad contemporánea artikuluan ideia oso interesgarri bat aipatzen da hezkuntza metodo honi buruz, esaten da hemen ikasleek ez dutela ikasten, bakarrik memorizatzen dutela, erantzun behar duten galderak aldez aurretik erantzunda daudelako, beraz ez dute haien kabuz ikasten, norbaitek esaten diena bakarrik gogoratu behar dute.

Beste argazki honetan beste modu baterako irakaskuntza bat agertzen da, hau ez da hain agerikoa, hemen umeak kalean daude eta partxis moduko bat marrazten ari dira. Hemen haien artean laguntzen ari direla ikusi dezakegu, lan kooperatibo bat egiten daude, irakasleak ez daude haien gainean eta haiek haien hezkuntzaren protagonistak santitzen dira. Ariketa hau egiteko ezagutza ugari behar dute, eta zalantzak izateko kasuan irakasleen laguntza edukiko zuten, baina bakarrik orientazio moduan.

Beraz, ikusi dezakegu nola klaseetatik aparte ikastea posiblea den eta modu efizienteago  batean, protagonistak badira motibazioa izango dute eta honela hobeto ikasiko dute. Lehenengo argazkian islatuta agertzen den irakaskuntza motan konpetibitatea lantzen da batez ere, notetan oinarrituta dagoen sistema bat da non ikasleen artean konpetitu behar dute nota hoberena lortzeko eta hierarkia bat sortzen da ikasle “onen” eta “txarren” artean. Bigarrenean, aldiz, elkarlana ikusi dezakegu, ikasleak haien artean laguntzen dira eta lan egiten dute helburu bat lortzeko, hemen notak ez dira hain garrantzitsuak, egindako lana baizik.